HOME  |  TOLERABLE  |  ELISABETH  |  VARIANTEN VAREN

WERF  |  HERGEBRUIK  |  FOTODUMP  |  INFO  |  CONTACT  |  LINKS

Van al dat schuren over ondiepe kanaalbodems en knotsen bij het invaren van krappe Franse sluizen gaat je schip wel hard slijten, en net als bij alle verkeer komen ook schepen wel eens onzacht met elkaar in aanraking. Daarom is het op geregelde tijden noodzakelijk dat schepen uit het water gaan voor keuringen en onderhoud. Vooral in België en Frankrijk zijn nog een aantal werven te vinden die zich richten op kleinere binnenvaartschepen, of zelfs specifiek op spitsen. Veel van deze werven bouwden ooit zelf spitsen en zijn later overgeschakeld op onderhoud en reparaties. Tegenwoordig wordt ook steeds meer werk gevonden in het ombouwen van vracht- naar woonschepen. Alleen al in Frankrijk waren ooit honderden werven en werfjes te vinden. Daarvan zijn er op vandaag slechts een handvol over.

       

 

  veurne.jpg (64124 bytes)  

Op deze werf heb ik zelf de nodige tijd versleten. Het kleine werfje van André Vandenbussche te Veurne had plaats om twee schepen naast elkaar droog te zetten en was vooral geliefd omdat je als schipper nog een hoop zelf kon doen. Ooit lag het werfje aan de rand van de stad, maar werd stilaan ingesloten door nieuwbouwwijken met de nodige klachten voor lawaai- en andere hinder tot gevolg. Tegenwoordig worden alleen nog pleziervaartuigen uit het water gehaald.

       
  andenne.jpg (86809 bytes)  

Deze werf te Andenne - Seilles haalt de schepen op dezelfde manier uit het water. Met karren wordt het schip in dwarsrichting uit het water gereden waar het zonodig op stutten komt te staan zodat diezelfde karren het volgende schip kunnen uithalen. Erg druk was het niet toen deze foto gemaakt werd. Alleen de 43 meterspits Asinara staat op het droge. In tegenstelling tot Veurne kan deze werf ook grote schepen optrekken.

       
  arques.jpg (91352 bytes)  

In Arques doen ze het enigzins anders. Schepen worden hier ook op karren uit het water gehaald, alleen gebeurt het hier in de langsrichting. Voordeel hiervan is dat de schepen ten allen tijde weer in het water kunnen gelaten worden en de werf dus geen rekening moet houden welk schip de langste werfbeurt zal hebben. Iets waar hierboven wel terdege op gelet moet worden. Het schip wat het hoogste staat kan ook pas als laatste terug in het water. Nadeel van dit systeem hier is dat je wel behoorlijk voorover ligt, wat niet bepaald aangenaam is als je tijdens de werkzaamheden aan boord woont.

       
werfgorre.jpg (93862 bytes)

Deze inmiddels verdwenen werf te Gorre nabij Bethune zette de schepen droog in een soort droogdok. Al is dok wel een groot woord voor een put waar een drietal schepen in passen. Let ook vooral even op de zeer solide constructie voor het uitheffen van het afsluitschot. De schepen op de voorgrond liggen gewoon op de bodem van het toegangskanaaltje. Om onder het vlak te kunnen werken diende het schip in de put helemaal achteraan  te gaan liggen.

koufra.jpg (136807 bytes)

Te Courchelettes heeft men ook een soortgelijke put. Maar in tegenstelling tot Gorre kunnen hier een zestal schepen in één keer drooggezet worden. Waar de schepen komen te liggen is de put extra diep gemaakt zodat men hier wel bij ieder schip onder het vlak kan. Ook een droogdok heeft zo zijn nadelen: Alle schepen moeten in principe tegelijkertijd binnen en buitengevaren worden. Als jij klaar bent kunnen ze de put moeilijk gaan vullen als de buurman net het vlak  eronderuit heeft......

 

 

stevendok.jpg (97345 bytes)

.....Daarom hebben ze bij deze werf ook nog een zogenaamd stevendok liggen. Dit is een afzinkbaar ponton dat alleen de kop of kont van het schip uit het water haalt voor kleinere herstellingen, bijvoorbeeld aan schroeven en roeren. Dit ponton kan makkelijk twee spitsen aan en kan dus ook grotere schepen bedienen.

 

necta-plaquet (3).jpg (154069 bytes)

Bij Plaquet te Peronnes -lez -Antoing hebben ze wel een echt droogdok. Deze werf heeft ooit honderden spitsen gebouwd en heeft daarom een dok in twee delen. Op de voorgrond liggen schepen in herstelling, achteraan waar nog zichtbaar schotten staan gebeurde de nieuwbouw. Het achterste deel was apart afsluitbaar zodat vooraan schepen konden in en uitvaren zonder de nieuwbouwafdeling te hinderen. Als ze daar dan weer eens een serie klaar hadden liet men ook achteraan water instromen.

plaq6.jpg (90098 bytes)

Deze oude postkaart laat goed zien dat daar ooit flink gebouwd werd en tewerkstelling nog geen probleem was. In die tijd stonden nog geen schotten in het dok, zodat het hier bijna zeker allemaal nieuwbouw schepen betrof in diverse stadia van afwerking. Links op de foto staan de werkplaatsen waar alle onderdelen voorbereid werden. Plaquet was bekend voor hun robuuste schepen, maar daarnaast ook voor de prachtige interieurs die ze inbouwden. Achter op de foto is het kanaal te zien waar amper een kilometer verder nog een werf te vinden was. Die van Mory, niet meer actief op vandaag, maar nog wel terug te vinden.

thuin.jpg (118300 bytes)

Nog een monument in de Belgische scheepsbouw was de werf Michot Fréres te Thuin. Alhoewel de uitrusting een stuk minder was dan bij Plaquet werden ook hier grote aantallen spitsen gebouwd. Instant herkenbaar aan de "Fleur de lys" op de kop. Deze werf is nog jaren aktief geweest in reparatie en onderhoud maar is ook sinds een paar jaar verdwenen.

 

 

 

watten.jpg (131817 bytes)

Ook een echt droogdok, maar een werf zo mogelijk nog kleiner dan Veurne. De Moxi wordt op het werfje te Watten voorzien van een nieuwe laag koolteer. Alles is er krap, zowel in de lengte als onder het schip, het past allemaal maar net. Het schip kan indien nodig wel hoger geplaatst worden, als men na het plaatsen van het schot het water eerst nog een stuk hoger pompt. Blijkbaar moesten deze keer alleen de zijden een beurt krijgen.

 

 

mla.jpg (94689 bytes)

Een werf die nog maar zelden of nooit beroepsvaart voor de deur krijgt is "Raimondo" te Marseilles les Aubigny aan het canal lateral a la Loire. Echt veel vrachtvaart komt hier niet meer langs en het is een heel eind varen naar deze uithoek. De werf heeft zich dan ook min of meer gespecialiseerd in het om- en verbouwen van woonschepen. Vooral het inkorten naar 30 meter gebeurt hier met grote regelmaat. Veel woonschipeigenaars laten hun schip korter maken zodat de prijs voor een ligplaats die meestal per lopende meter gerekend wordt al meteen een stuk zakt. Een tweede voordeel is dat je indien gewenst ook het canal du Midi en de Nivernais kan gaan bevaren.

 

 

dombasle.JPG (176161 bytes)

 

Solvay, een van oorsprong Belgische chemiereus, had ooit zelf een uitgebreide vloot spitsen. In Dombasle sur Meurthe waar ze tot op heden nog steeds soda produceren hadden ze een eigen haven en een klein droogdok om de vloot te onderhouden. De spitsenvloot is verdwenen, en wat er nog van rondvaart is verkocht aan particulieren. Het droogdokje heeft een andere eigenaar/uitbater en houdt zich nog voornamelijk bezig met ombouw en herstellingen aan woonschepen.

 

 

HOME  |  TOLERABLE  |  ELISABETH  |  VARIANTEN VAREN

WERF  |  HERGEBRUIK  |  FOTODUMP  |  INFO  |  CONTACT  |  LINKS